Op 18 januari is het kunstwerk Reizend Zand onthuld. Reizend Zand is een werk
voor het stationsplein in Apeldoorn (kunstenaar Giny
Vos) waar zich achter een glazen wand van 100m lang een zandverstuiving
afspeelt door het aansturen van miljoenen LED’s. Het is een landschap wat
voordurend verandert, van een stilliggende heuvel met licht opstuivend zand tot
een heftige zandstorm.
Lees NRC artikel over Reizend zand en de kunstenares Giny Vos
Bekijk hier een video van de site van Giny Vos over Reizend Zand
Bekijk hier een video van de opening van het stationsplein (van De Stentor).
Zie verder de beschrijving van het ontwerp van het unieke stationsplein hieronder, inclusief Reizend Zand.
 |
 DE
KUS
van Jeroen Henneman |
Op het nieuwe Stationsplein komt een eigentijdse versie van De Naald. Het gemeentebestuur van Apeldoorn heeft Prins Willem Alexander en Prinses Máxima aangeboden hen een kunstwerk, De Kus, aan te bieden nog ter gelegenheid van hun huwelijk op 2 februari 2002.
Het prinselijk paar heeft met veel interesse kennisgenomen van het ontwerp, zo lieten zij burgemeester Fred de Graaf onlangs weten, en stemt dan ook in met het ontwerp van kunstenaar Jeroen Henneman. Naar verwachting wordt De Kus medio 2006 geplaatst waarna Willem Alexander en Máxima wordt gevraagd het kunstwerk te onthullen.
De Naald krijgt een prominente plek op het Stationsplein. Het object is 21 meter hoog en bestaat uit een natuurstenen sokkel met daarop een kunstwerk gemaakt van rvs staal. Op de vier schuine zijden worden inscripties aangebracht die aan de bovenkant worden voorzien van een bronzen kroonvormig monogram.
In 1901 hebben de bewoners van Apeldoorn aan het bruidspaar Koningin Wilhelmina en Prins Hendrik ook een kunstwerk cadeau gedaan. Dit is De Naald, een obeliskachtig gedenkteken, ontworpen door P. Puype en geplaatst aan de Loolaan. In navolging van dit gebaar van de bevolking zo'n honderd jaar geleden en de bijzondere relatie van Apeldoorn met het koningshuis, vanwege de nabijheid van Het Loo, wil het gemeentebestuur een hedendaagse 'naald' op het Stationsplein laten verrijzen.
De kunstenaar
Jeroen Henneman is een veelzijdig beeldend kunstenaar die als schilder,
tekenaar, graficus en objectmaker maar ook als theater- en televisiemaker in
binnen- en buitenland bekendheid geniet. In de laatste twintig jaar zijn de
stad, architectuur en licht kenmerkend voor zijn teken-, schilder- en grafisch
werk. Veel bekendheid kregen zijn monumentale beelden zoals De Kus (1982, 22
meter hoog) voor het KBB-concern in Amsterdam Zuid-Oost en het 9 meter hoge Wiel
(1996) bovenop het belastingkantoor in Amsterdam-Sloterdijk. Hij noemt zijn
lineaire beelden 'staande tekeningen' waarin met een luchtig gelaagd lijnenspel
de illusie van volume wordt verkregen.
Zie plattegrond hierboven.
Het ontwerp is van van kunstenares Giny Vos: een honderd meter lange en tot maximaal 4.5 meter hoge glazen kunstwand; een dag en nacht verlichte wand als het fraaie baken op het Stationsplein.
Giny Vos maakt duidelijk, dat zij is uitgegaan van wat er zo dagelijks op een Stationsplein gebeurt. "De wand gaat dit weerspiegelen. In de wand worden ruim een miljoen lichtjes toegepast. Door de zon en de wolken krijgt de wand een soort 3-dimensionaal karakter. Heel diffuus, heel ongrijpbaar. Maar zeer dynamisch. Zo wordt de wand tot een soort zandverstuiving, de beweging is steeds weer anders. 's Avonds zal de aanlichting bijvoorbeeld heel anders zijn dan overdag. Het Veluwse karakter komt zo goed tot uiting in dit kunstwerk, dat ik dan ook 'Reizend zand' heb genoemd."
Stedenbouwkundige Albert Fien geeft aan, dat het Apeldoornse Stationsplein
volstrekt anders wordt dan andere stationspleinen
in Nederland. "Een volstrekt nieuw en uniek concept. Er komen geen auto's
op het plein en er wordt in de omgeving gewoond. We hebben er niet alleen maar
kantoorkolossen neergezet. Je kunt stellen een 'typisch' Apeldoorns Stationsplein,
heel bijzonder."
Dat bijzondere straalt ook de lichtwand, het kunstwerk van kunstenares Giny Vos
uit. Verantwoordelijk architect voor de herinrichting van het Stationsplein
Lodewijk Baljon zegt daarover: "Het Stationsplein-ontwerp
is dat van een halve schelp, aflopend richting het station. Er zit dus een
hoogteverschil in. Om dat hoogteverschil bij het station, met de ingang van de
tunnel en de halfondergrondse fietsenstalling te overbruggen heeft Giny Vos de
wand bedacht. Deze glazen wand markeert het verschil. Giny heeft met haar
ontwerp de competitie gewonnen, die we hadden uitgeschreven om met de
uitgangspunten, 100 meter lang, maximaal 4.5 meter hoog en met een knik, een
dergelijk object te bedenken."
Het Stationsplein wordt dus een
aangename verblijfs- en leefomgeving. Ook binnen de inrichting van het plein
zelf wordt onmiskenbaar de Veluwe tot uitdrukking gebracht. Zo komt er een
grind-asfaltlaag, die op zand lijkt. Verder wordt in het plein de spanning
tussen stad en het platteland aangegeven. Architect Lodewijk Baljon: "Het
plein vormt de ontspannen wereld. Er worden bomen in lange lijnen geplant, alsof
ze in de natuur staan. Het zijn dennenbomen, die 365 dagen per jaar groen
blijven. De bomen komen, net als in de Hofstraat en de Stationsstraat in
zogenaamde ondergrondse kratten, waar de wortels de ruimte hebben om door te
groeien en voldoende voedsel en water kunnen opnemen. Van de Stationsstraat naar
het station komt een loper (looppad, red.) van gezaagde granietkeien. Naast deze
loper worden zitbanken van natuurlijk materiaal geplaatst. Er komen ook
vijvertjes op het plein, daarnaast wordt nog gedacht over één droge vijver,
waar dan geskate kan worden.
Verder bestaat bijna het gehele plein uit onregelmatig gesneden platen.
Daartussen komen de fietspaden vanaf de Stationsstraat en Sophialaan. Het
fietspad onderscheidt zich absoluut weer van de rest van het plein. Dit pad
loopt over het plein, fraai tussen de bomen door."
